TẦM SOÁT UNG THƯ MIỆNG

Tổng quan

Tầm soát ung thư miệng là một cuộc kiểm tra được thực hiện bởi nha sĩ hoặc bác sĩ để tìm các dấu hiệu của ung thư hoặc các tình trạng tiền ung thư trong miệng của bạn.

Mục tiêu của tầm soát ung thư miệng là xác định sớm ung thư miệng, khi có cơ hội chữa khỏi cao hơn.

Hầu hết các nha sĩ thực hiện kiểm tra miệng của bạn trong một lần khám răng định kỳ để tầm soát ung thư miệng. Một số nha sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm bổ sung để hỗ trợ xác định các khu vực có tế bào bất thường trong miệng của bạn.

Các tổ chức y tế không đồng ý về việc liệu những người khỏe mạnh không có yếu tố nguy cơ ung thư miệng có cần tầm soát ung thư miệng hay không. Không có một cuộc kiểm tra miệng hoặc xét nghiệm tầm soát ung thư miệng nào được chứng minh là làm giảm nguy cơ tử vong vì ung thư miệng. Tuy nhiên, bạn và nha sĩ của bạn có thể quyết định rằng khám răng miệng hoặc thực hiện các phương pháp kiểm tra đặc biệt phù hợp với bạn dựa trên các yếu tố nguy cơ của bạn.

Tại sao cần thực hiện

Mục tiêu của tầm soát ung thư miệng là phát hiện ung thư miệng hoặc các tổn thương tiền ung thư có thể dẫn đến ung thư miệng ở giai đoạn sớm - khi ung thư hoặc tổn thương dễ loại bỏ nhất và có nhiều khả năng được chữa khỏi.

Nhưng không có nghiên cứu nào chứng minh rằng tầm soát ung thư miệng có thể giúp cải thiện tỷ lệ sống, vì vậy không phải tất cả các tổ chức đều đồng ý về lợi ích của việc khám miệng để tầm soát ung thư. Một số nhóm y tế khuyến nghị sàng lọc, trong khi những nhóm khác nói rằng không có đủ bằng chứng để đưa ra khuyến nghị.

Những người có nguy cơ cao bị ung thư miệng có thể có nhiều khả năng được hưởng lợi hơn từ việc tầm soát ung thư miệng, mặc dù các nghiên cứu chưa chứng minh rõ ràng điều đó. Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư miệng bao gồm:

• Sử dụng thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào, bao gồm thuốc lá điếu, xì gà, tẩu thuốc, thuốc lá nhai và thuốc lá hít, và một số những loại khác

• Sử dụng rượu nặng

• Chẩn đoán ung thư miệng trước đây

• Tiền sử tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, làm tăng nguy cơ ung thư môi

Số người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư miệng và cổ họng đã tăng lên trong vài năm qua, mặc dù không rõ lý do tại sao. Ngày càng có nhiều bệnh ung thư có liên quan đến vi rút u nhú ở người (HPV) lây truyền qua đường tình dục.

Nếu bạn lo lắng về nguy cơ ung thư của mình, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và những xét nghiệm sàng lọc nào có thể phù hợp với mình.

Rủi ro

Khám miệng để tầm soát ung thư miệng có một số hạn chế, chẳng hạn như:

• Kiểm tra ung thư miệng có thể dẫn đến các xét nghiệm bổ sung. Nhiều người có vết loét trong miệng, với phần lớn những vết loét này không phải là ung thư. Kiểm tra miệng không thể xác định vết loét nào là ung thư và vết loét nào không.

  Nếu nha sĩ của bạn phát hiện ra một vết đau bất thường, bạn có thể tiến hành kiểm tra thêm để xác định nguyên nhân của nó. Cách duy nhất để xác định chắc chắn liệu bạn có bị ung thư miệng hay không là loại bỏ một số tế bào bất thường và xét nghiệm chúng để tìm ung thư bằng một thủ tục gọi là sinh thiết.

• Tầm soát ung thư miệng không thể phát hiện tất cả các bệnh ung thư miệng. Có thể khó phát hiện các khu vực có tế bào bất thường chỉ bằng cách nhìn vào miệng của bạn, vì vậy có thể một khối ung thư nhỏ hoặc tổn thương tiền ung thư có thể không bị phát hiện.

• Tầm soát ung thư miệng đã không được chứng minh là có thể cứu sống. Không có bằng chứng nào cho thấy việc khám răng miệng định kỳ để tìm các dấu hiệu của ung thư miệng có thể làm giảm số ca tử vong do ung thư miệng gây ra. Tuy nhiên, tầm soát ung thư miệng có thể giúp phát hiện ung thư sớm - khi khả năng chữa khỏi cao hơn.

Bạn cần chuẩn bị như thế nào

Tầm soát ung thư miệng không yêu cầu bất kỳ sự chuẩn bị đặc biệt nào. Kiểm tra ung thư miệng thường được thực hiện trong một cuộc hẹn khám nha khoa định kỳ.

Quá trình thực hiện

Trong khi khám tầm soát ung thư miệng, nha sĩ sẽ quan sát bên trong miệng của bạn để kiểm tra các mảng màu đỏ và trắng hoặc vết loét miệng. Sử dụng bàn tay đeo găng, nha sĩ cũng sẽ cảm nhận các mô trong miệng của bạn để kiểm tra các cục u hoặc các bất thường khác. Nha sĩ cũng có thể kiểm tra cổ họng và cổ của bạn để tìm khối u.

Các xét nghiệm bổ sung

Một số nha sĩ sử dụng các xét nghiệm đặc biệt ngoài khám răng miệng để tầm soát ung thư miệng. Không rõ liệu các xét nghiệm này có mang lại lợi ích bổ sung nào so với kiểm tra miệng hay không. Các xét nghiệm đặc biệt có thể bao gồm:

• Sử dụng thuốc nhuộm tầm soát ung thư miệng. Súc miệng bằng thuốc nhuộm xanh đặc biệt trước khi khám. Các tế bào bất thường trong miệng của bạn có thể hấp thụ thuốc nhuộm và có màu xanh lam.

• Đèn tầm soát ung thư miệng. Chiếu một tia sáng trong miệng của bạn trong khi kiểm tra. Ánh sáng làm cho các mô khỏe mạnh trở nên sẫm màu và làm cho các mô bất thường có màu trắng.

Kết quả

Nếu nha sĩ của bạn phát hiện ra bất kỳ dấu hiệu nào của ung thư miệng hoặc các tổn thương tiền ung thư, họ có thể đề nghị:

• Tái khám sau một vài tuần để xem vùng bất thường có còn không và lưu ý xem nó có phát triển hay thay đổi theo thời gian hay không.

• Thủ thuật sinh thiết để loại bỏ một mẫu tế bào và xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để xác định xem có tế bào ung thư hay không. Nha sĩ của bạn có thể thực hiện sinh thiết hoặc bạn có thể được giới thiệu đến một bác sĩ chuyên về chẩn đoán và điều trị ung thư miệng.