TẾ BÀO GRANULOSA

TỔNG QUÁT

Tế bào hạt là gì?

Tế bào Granulosa là một loại tế bào trong buồng trứng sản xuất ra các hormone bao gồm estrogen và progesterone. Các hormone được giải phóng từ đáy não của bạn (thùy trước tuyến yên) kiểm soát số lượng và chức năng của các tế bào hạt.

CHỨC NĂNG

Chức năng của tế bào hạt là gì?

Tế bào Granulosa đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản của phụ nữ. Họ giúp các chị em có thai và giữ thai. Tế bào Granulosa sản xuất các hormone sinh sản và hỗ trợ các nang buồng trứng. Các nang này là những túi nhỏ chứa chất lỏng trong buồng trứng. Sau đây là quá trình:

• Từ ngày đầu tiên của kỳ kinh (kinh nguyệt) đến khi trứng rụng, thùy trước tuyến yên của bạn tiết ra hormone kích thích nang trứng (FSH). FSH kích thích tế bào hạt thay đổi nồng độ hormone sinh dục androgen, do tế bào theca tiết ra, thành hormone sinh dục estrogen.

• Khi các nang của bạn phát triển, các tế bào hạt tiếp tục sản xuất nhiều estrogen hơn. Điều này dẫn đến sự gia tăng hormone luteinizing (LH) từ thùy trước tuyến yên của bạn. Sự gia tăng LH dẫn đến việc giải phóng trứng từ nang trứng của bạn.

• Sau khi rụng trứng, nang trứng xẹp xuống và trở thành một cấu trúc gọi là thể vàng. Các tế bào granulosa bên trong thể vàng (tế bào granulosa lutein) sản xuất hormone progesterone. Điều này giúp duy trì khả năng mang thai.

Tế bào Granulosa cũng sản xuất các hormone và chất hóa học khác bao gồm cả hormone chống Müllerian (AMH). Vì mức AMH giảm khi số lượng nang trứng giảm, xét nghiệm AMH có thể giúp đo lường số lượng trứng. Nồng độ AMH trong máu thấp có thể có nghĩa là bạn có ít trứng còn lại hơn (dự trữ buồng trứng giảm).

GIẢI PHẪU HỌC

Tế bào hạt nằm ở đâu?

Bạn có thể tìm thấy các tế bào hạt bên trong các nang buồng trứng của các chị em. Bên cạnh các tế bào granulosa, những nang này còn chứa:

• Trứng chưa trưởng thành (noãn bào).

• Tế bào Theca. Các tế bào này đáp ứng với LH bằng cách sản xuất nội tiết tố androgen và progesterone.

Các loại tế bào hạt là gì?

Có hai loại tế bào hạt:

• Tế bào Cumulus (CC): Những tế bào này bao quanh tế bào trứng và cung cấp chất dinh dưỡng cho nó. Trong thời kỳ rụng trứng, các tế bào này ở lại với trứng khi nó di chuyển qua ống dẫn trứng.

• Tế bào hạt ở thành (MGC): Những tế bào này lót ở các thành của nang và bao quanh phần của nang chứa đầy chất lỏng (antrum). Tế bào này hỗ trợ sự phát triển của nang trứng.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng nào ảnh hưởng đến tế bào hạt?

Các tình trạng ảnh hưởng đến tế bào hạt bao gồm:

• Các khối u tế bào hạt: Loại ung thư buồng trứng hiếm gặp này chiếm 2% tổng số các khối u buồng trứng. Nó thường xảy ra ở độ tuổi từ 50 đến 55. Các khối u tế bào Granulosa (hoặc u tế bào granulosa theca) có xu hướng phát triển chậm và tỷ lệ hồi phục cao. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thường sử dụng phẫu thuật để điều trị những khối u này.

• U tế bào hạt ở trẻ vị thành niên: Loại u này gặp ở 5% trẻ em. Các bác sĩ thường có thể điều trị thành công những khối u này bằng phẫu thuật trong giai đoạn đầu của chúng.

Những tình trạng nào liên quan đến tế bào hạt?

Các tình trạng có thể liên quan đến tế bào hạt bao gồm:

• Vô sinh: Các bác sĩ sử dụng nồng độ AMH khi quyết định họ nên sử dụng bao nhiêu thuốc để kích thích sản xuất trứng trong quá trình điều trị vô sinh, chẳng hạn như IVF. Nhưng mức AMH thấp không cung cấp cho chúng ta thông tin về chất lượng của những quả trứng còn lại.

• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Các bác sĩ không biết nguyên nhân chính xác của PCOS. Nhưng các nghiên cứu cho thấy rằng các vấn đề với tế bào hạt có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của nang trứng và rụng trứng.

• Suy buồng trứng nguyên phát (POI): Tăng nồng độ FSH và giảm chất lượng tế bào hạt có thể dẫn đến giảm số lượng trứng của phụ nữ. POI có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai của bạn.

Các xét nghiệm phổ biến để kiểm tra sức khỏe của tế bào hạt là gì?

Các xét nghiệm phổ biến để kiểm tra sức khỏe của tế bào hạt bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Các khối u tế bào hạt thường tạo ra các chất hóa học hoặc hormone mà các bác sĩ có thể đo được trong máu của bạn. Chúng bao gồm inhibin, AMH, estradiol, testosterone và nồng lượng CA-125 cao.

• Chụp CT: Chụp CT sử dụng tia X và máy tính để tạo ra hình ảnh 3D của bất kỳ khối u nào. Chụp CT thường giúp quan sát những khối u lớn tốt hơn những khối nhỏ.

• Nội soi ổ bụng: Trong quá trình nội soi ổ bụng, bác sĩ sẽ đưa một ống mỏng qua một vết rạch nhỏ ở bụng của bạn. Họ có thể quan sát buồng trứng của bạn và lấy mẫu tế bào (sinh thiết) nếu cần.

• Siêu âm vùng chậu: Siêu âm vùng chậu sử dụng sóng âm thanh để tìm kiếm các khối u phát triển trên buồng trứng của bạn.

• Chụp PET: Chụp PET sử dụng hóa chất tiêm tĩnh mạch và máy quét PET để tạo ra hình ảnh buồng trứng của bạn.

CHĂM SÓC

Các biện pháp thay đổi lối sống đơn giản để giữ cho tế bào hạt khỏe mạnh là gì?

Những người đã có con hoặc sử dụng thuốc tránh thai có nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng thấp hơn. Nếu ung thư buồng trứng di căn trong gia đình bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn.

Bạn cũng có thể giảm nguy cơ mắc các khối u tế bào hạt và ung thư buồng trứng bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm:

• Có một chế độ ăn uống cân bằng.

• Tập thể dục thường xuyên.

• Hạn chế uống rượu.

• Duy trì cân nặng hợp lý.

• Đến gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe hàng năm.

LƯU Ý

Tế bào hạt nằm bên trong buồng trứng của bạn. Các tế bào này sản xuất estrogen, progesterone và các hormone khác. Các nội tiết tố đóng một phần lớn trong hệ thống sinh sản của phụ nữ, từ kinh nguyệt đến quá trình rụng trứng để làm tổ. Các tình trạng liên quan đến tế bào granulosa bao gồm khối u tế bào granulosa và khối u tế bào granulosa vị thành niên. PCOS, POI và vô sinh nữ cũng có thể liên quan đến tế bào hạt. Bạn có thể giảm nguy cơ bị rối loạn tế bào hạt bằng cách sống một lối sống lành mạnh và thường xuyên đến gặp bác sĩ của mình để thăm khám.