TINH HOÀN

Tổng quan

Tinh hoàn là gì?

Tinh hoàn là một phần của hệ thống sinh sản ở nam giới có chức năng tạo ra tinh trùng và nội tiết tố. 

Tinh hoàn là hai cơ quan có hình bầu dục trong hệ thống sinh sản của nam giới. Chúng được chứa trong một túi da gọi là bìu. Bìu nằm bên ngoài cơ thể ở phía trước của vùng xương chậu gần đùi trên.

Các cấu trúc bên trong tinh hoàn rất quan trọng đối với việc sản xuất và lưu trữ tinh trùng cho đến khi chúng đủ trưởng thành để xuất tinh. Tinh hoàn cũng sản xuất một loại hormone gọi là testosterone. Hormone này chịu trách nhiệm cho việc ham muốn tình dục, khả năng sinh sản và sự phát triển của khối lượng cơ và xương.

Vị trí

Tinh hoàn nằm bên dưới dương vật. Chúng được bao bọc trong một túi da gọi là bìu. Nhìn chung, cơ thể sẽ có một tinh hoàn bên phải và một tinh hoàn bên trái dương vật.

Tinh hoàn được kết nối với bên trong cơ thể bằng một sợi dây gọi là thừng tinh. Mỗi dây chứa các dây thần kinh và mạch máu. Các dây này cũng chứa các ống dẫn tinh, là các ống di chuyển tinh trùng đến dương vật, vì vậy nó có thể ra ngoài cơ thể cùng với tinh dịch.

Chức năng của tinh hoàn

Chức năng chính của tinh hoàn là sản xuất và lưu trữ tinh trùng. Chúng cũng có vai trò quan trọng để tạo ra testosterone và các kích thích tố nam khác được gọi là nội tiết tố androgen.

Tinh hoàn có nhiệt độ thấp hơn khoảng hai độ C so với các cơ quan còn lại của cơ thể, nhiệt độ này sẽ tốt hơn cho việc tạo ra tinh trùng. Trong mỗi tinh hoàn, quá trình này xảy ra trong các ống được gọi là ống bán kim (khoảng 700 trong mỗi tinh hoàn).

Mất khoảng 74 ngày để các tế bào tinh trùng trưởng thành. Các tế bào chưa trưởng thành nhận được máu và chất dinh dưỡng cần thiết trong các ống. Từ đó, chúng được đẩy đến mào tinh hoàn, một loại ống khác chạy dọc theo mặt sau của tinh hoàn. Mào tinh kết nối với ống dẫn tinh dẫn tinh trùng rời khỏi cơ thể qua dương vật.

Tinh hoàn lạc chỗ là một tình trạng tuy không phổ biến nhưng chúng ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản của nam giới

Các loại hormone do tinh hoàn tạo ra

Tinh hoàn tạo ra các hormone như testosterone trong tế bào. Testosterone là một loại hormone khiến nam giới có giọng nói trầm hơn, cơ bắp và lông trên cơ thể nhiều hơn so với nữ giới. 

Ngoài ra, tinh hoàn cũng tạo ra các hormone khác:

• Inhibin B: Mức độ huyết thanh của protein này có liên quan đến thể tích tinh hoàn và số lượng tinh trùng ở người lớn.

• Hormone anti-Mullerian: Hormone này rất quan trọng đối với sự phát triển của các cơ quan sinh sản bên trong nam giới.

• Yếu tố tăng trưởng giống insulin-3: Hormone này giúp tinh hoàn đi xuống bìu từ bụng và tiếp tục phát triển trong bìu.

• Estradiol: Hormone này rất quan trọng trong việc tạo ra tinh trùng.

Những tình trạng rối loạn sức khỏe liên quan đến tinh trùng

Nhiều bệnh liên quan đến tinh hoàn gặp ở trẻ em, nhưng không phải tất cả. Dưới đây là một số tình trạng có thể ảnh hưởng đến tinh hoàn:

• Suy sinh dục: Tinh hoàn không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết.

• Hội chứng Klinefelter: Tình trạng di truyền này xảy ra khi một người sinh ra với hai bản sao của nhiễm sắc thể X và một bản sao của nhiễm sắc thể Y.

• Vô sinh: Điều này đề cập đến việc tinh trùng được sản xuất không có khả năng giao hợp. Tinh hoàn có thể không sản xuất bất kỳ - hoặc đủ - tinh trùng, hoặc chúng không thể giải phóng tinh trùng.

• Tinh hoàn lạc chỗ: Tình trạng này đề cập đến tinh hoàn không tụt vào bìu của bạn như bình thường.

• Viêm mào tinh hoàn: Tình trạng này đề cập đến tình trạng viêm mào tinh hoàn.

• Spermatocele : Đây là một tên gọi khác của u nang phát triển phía trên hoặc phía sau tinh hoàn.

• Xoắn tinh hoàn: Trường hợp cấp cứu y tế này xảy ra khi tinh hoàn bị xoắn và nguồn cung cấp máu bị cắt. 

• Ung thư tinh hoàn: Tình trạng này là bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới và những người được chỉ định là nam giới khi sinh (AMAB) trong độ tuổi từ 20 đến 35 tuổi.

Tinh hoàn của bạn có thể bị tổn thương do chấn thương thực thể, bao gồm tai nạn xe cơ giới, ngã hoặc đánh nhau.

Một số dấu hiệu hoặc triệu chứng phổ biến của các tình trạng liên quan đến tinh hoàn 

Liên hệ với bác sĩ nếu bạn phát triển các dấu hiệu hoặc triệu chứng sau:

• Đau ở bìu hoặc tinh hoàn.

• Một khối u hoặc sưng trên tinh hoàn.

• Da bìu bị đổi màu.

• Cảm giác nóng bất thường trong khu vực bìu.

• Máu trong tinh dịch.

• Đau ở bụng dưới.

Một số xét nghiệm thông thường kiểm tra sức khỏe của tinh hoàn

Bác sĩ sẽ bắt đầu bằng cách xem lại tiền sử bệnh và các triệu chứng hiện tại. Các biện pháp kiểm tra phụ thuộc vào các triệu chứng bạn đang gặp phải.

• Khám sức khỏe tinh hoàn.

• Xét nghiệm máu để đánh giá nồng độ hormone.

• Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nhiễm trùng hoặc các bệnh khác.

• Siêu âm bìu và tinh hoàn để đánh giá các cục u có thể xuất hiện trong tinh hoàn.

Một số phương pháp điều trị phổ biến cho các tình trạng liên quan đến tinh hoàn 

Bác sĩ sẽ điều trị rối loạn tinh hoàn bằng nhiều liệu pháp khác nhau. Tùy thuộc vào rối loạn tinh hoàn, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Các phương pháp tự chăm sóc, chẳng hạn như sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn, nước đá để giảm sưng hoặc quần áo hỗ trợ bìu.

• Sử dụng thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh hoặc thuốc bổ sung testosterone.

• Phẫu thuật, chẳng hạn như phẫu thuật cắt tinh hoàn để di chuyển tinh hoàn xuống bìu và các thủ thuật để tháo xoắn tinh hoàn, loại bỏ các u nang lành tính hoặc ung thư.

• Xạ trị.

• Hóa trị liệu.

Lưu ý

Làm thế nào để giữ cho tinh hoàn khỏe mạnh?

Dưới đây là một số mẹo để giữ cho tinh hoàn luôn khỏe mạnh:

• Mang đồ bảo hộ. Nếu bạn chơi thể thao hoặc tham gia các hoạt động vận động mạnh, hãy đeo một dụng cụ hỗ trợ thể thao (jockstrap).

• Giữ sạch sẽ bộ phận sinh dục. Tắm rửa kỹ lưỡng và thường xuyên. Mặc đồ lót và quần áo sạch sẽ.

• Thực hiện các biện pháp tình dục an toàn.

• Kiểm tra tinh hoàn thường xuyên. Làm quen với cách chúng được tạo hình, cảm nhận. Nhận biết bất kỳ thay đổi nào, chẳng hạn như cục u hoặc sưng tấy. Nếu có điều gì đó không ổn, hãy liên hệ bác sĩ để được điều trị.