UNG THƯ AMIDAN

Tổng quan

Ung thư amidan là sự phát triển bất thường của các tế bào ở amidan. Amidan là hai miếng đệm có hình bầu dục ở phía sau miệng, là một phần của hệ thống miễn dịch giúp chống lại các vi trùng

Ung thư amidan có thể gây tình trạng khó nuốt và cảm giác có vật gì mắc vào cổ họng. Ung thư amidan thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khi đã di căn sang các khu vực lân cận, chẳng hạn như hạch bạch huyết ở cổ.

Phương pháp điều trị ung thư amidan bao gồm phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.

Triệu chứng

Các triệu chứng của ung thư amidan bao gồm:

• Khó nuốt

• Cảm giác có vật gì mắc vào cổ họng của bạn

• Sưng và đau ở cổ

• Đau tai

• Cứng hàm

Ung thư amidan ảnh hưởng chất lượng cuộc sống

Nguyên nhân

Ung thư amidan hình thành khi các tế bào khỏe mạnh trong amidan có những thay đổi trong ADN của chúng. ADN của tế bào chứa các hướng dẫn cho các hoạt động của tế bào. Những thay đổi này khiến các tế bào phát triển ngoài tầm kiểm soát và tiếp tục sống khi các tế bào bình thường khác sẽ chết. Các tế bào này tích tụ tạo lại tạo thành một khối u có thể phát triển vượt ra ngoài amidan và di căn sang các khu vực khác của cơ thể.

Hiện nguyên nhân gây ra ung thư amidan vẫn chưa biết rõ, nhưng các bác sĩ phát hiện ra rằng virus gây u nhú ở người (HPV) có một vai trò nhất định. Nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến này được phát hiện trong hầu hết các trường hợp ung thư amidan ở Hoa Kỳ. Ung thư amidan do HPV có xu hướng xảy ra ở người trẻ tuổi hơn và  đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị hiện có.

Yếu tố nguy cơ

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư amidan bao gồm:

• Hút thuốc lá

• Uống rượu

• Bị nhiễm virus u nhú ở người (HPV)

Nhiễm virus HPV có nguy cơ cao mắc ung thư amidan

Chẩn đoán

Các xét nghiệm và phương pháp được sử dụng để chẩn đoán ung thư amidan bao gồm:

• Kiểm tra cổ họng và cổ. Bác sĩ sẽ sử dụng một chiếc gương hoặc máy ảnh nhỏ để kiểm tra miệng và cổ họng của bạn. Bác sĩ có thể dùng tay sờ vào cổ của bạn để kiểm tra các hạch bạch huyết phì đại.

• Sinh thiết mô. Bác sĩ của bạn sẽ lấy một mẫu mô và gửi nó đến phòng thí nghiệm để kiểm tra. Tại đây, các chuyên gia sẽ tìm kiếm các dấu hiệu của bệnh ung thư. Mẫu mô cũng sẽ được xét nghiệm để tìm HPV, vì sự hiện diện của loại virus này ảnh hưởng rất nhiều đến tiên lượng và các lựa chọn điều trị.

• Các xét nghiệm hình ảnh. Để biết kích thước của khối u và tìm kiếm các dấu hiệu cho thấy ung thư có thể đã lan ra ngoài amidan, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) .

Bác sĩ sử dụng các quy trình này để xác định giai đoạn ung thư của bạn. Các giai đoạn của ung thư amidan từ 0 đến IV. Các giai đoạn sớm cho thấy một khối u nhỏ có thể khu trú ở amidan hoặc có thể đã lan đến một vài hạch bạch huyết gần đó. Các giai đoạn sau cho thấy ung thư tiến triển hơn đã phát triển liên quan đến nhiều hạch bạch huyết hoặc đã di căn sang các khu vực khác của cơ thể.

Điều trị

Phương pháp điều trị ung thư amidan phụ thuộc vào kích thước, giai đoạn và tình trạng nhiễm HPV, cũng như sức khỏe tổng thể và lựa chọn của bạn. Các lựa chọn điều trị ung thư amidan có thể bao gồm phẫu thuật, xạ trị hoặc kết hợp hóa trị và xạ trị.

Các chuyên gia đang nghiên cứu xem liệu những người bị ung thư amidan liên quan đến HPV có thể được điều trị bằng xạ trị và hóa trị liều thấp hay không. Phương pháp điều trị này gây ra ít tác dụng phụ hơn và trong các nghiên cứu ban đầu, dường như có hiệu quả tương đương với liều cao hơn. Nếu ung thư amidan của bạn được phát hiện có liên quan đến HPV, bạn có thể xem xét một thử nghiệm lâm sàng để nghiên cứu các phương pháp điều trị nồng độ thấp hơn.

Phẫu thuật

Mục tiêu của phẫu thuật ung thư amidan là loại bỏ càng nhiều khối u càng tốt. Phẫu thuật có thể được áp dụng để điều trị tất cả các giai đoạn của ung thư amidan.

Phẫu thuật thường được thực hiện qua miệng. Các bác sĩ phẫu thuật đưa các dụng cụ chuyên dụng qua miệng để tiếp cận khối u và loại bỏ nó bằng các dụng cụ cắt hoặc tia laser.

Trong một số tình huống nhất định, có thể cần phải rạch một đường lớn ở cổ để loại bỏ các khối u lớn hơn và các khối u đã di căn đến các hạch bạch huyết. Có thể cần phẫu thuật tái tạo và phục hồi chức năng để khôi phục khả năng ăn, nói và nuốt của bạn.

Xạ trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng chùm năng lượng cao, chẳng hạn như tia X hoặc proton, để tiêu diệt tế bào ung thư.

Xạ trị có thể được sử dụng đơn trị (một mình) để điều trị khối u nhỏ không phát triển ngoài amidan. Đôi khi xạ trị được sử dụng sau khi phẫu thuật nếu không thể loại bỏ hoàn toàn khối u hoặc nếu ung thư có thể di căn đến các hạch bạch huyết.

Xạ trị cũng có thể được kết hợp với hóa trị như một phương pháp điều trị ban đầu hoặc như một phương pháp điều trị bổ sung sau phẫu thuật. Hóa trị làm cho các tế bào ung thư dễ bị tổn thương hơn bởi xạ trị và có thể làm tăng hiệu quả.

Hóa trị

Hóa trị là phương pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Đối với ung thư amidan, hóa trị thường được kết hợp với xạ trị. Nó cũng có thể được sử dụng đơn tị (một mình) để làm chậm sự phát triển của ung thư amidan tái phát hoặc đã di căn sang các vùng khác của cơ thể.

Điều trị phục hồi

Các chuyên gia phục hồi chức năng trong âm ngữ trị liệu, cách nuốt, chế độ ăn, vật lý trị liệu và liệu pháp vận động giúp phục hồi chức năng có thể cần thiết sau phẫu thuật hoặc xạ trị.