VIÊM KHỚP DẠNG THẤP

Viêm khớp dạng thấp là gì?

Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh tự miễn có thể gây đau và tổn thương khớp khắp cơ thể.

Tình trạng tổn thương khớp mà RA gây ra thường xảy ra ở cả hai bên của cơ thể.

Vì vậy, nếu một khớp bị ảnh hưởng ở một trong hai cánh tay hoặc chân của bạn, thì khớp tương tự ở cánh tay hoặc chân kia cũng có thể bị ảnh hưởng. Đây là một cách mà các bác sĩ phân biệt RA với các dạng viêm khớp khác, chẳng hạn như viêm xương khớp (OA).

Phương pháp điều trị hiệu quả nhất là khi RA được chẩn đoán sớm, vì vậy nhận biết các dấu hiệu là rất quan trọng. Tìm hiểu về RA, từ các loại và triệu chứng đến các biện pháp khắc phục tại nhà, chế độ ăn và các phương pháp điều trị khác.

Diễn biến của viêm khớp dạng thấp | Vinmec

Viêm khớp dạng thấp có thể gây nhiều biến chứng nghiêm trọng

Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp

RA là một bệnh mãn tính được xác định bằng các triệu chứng viêm và đau ở các khớp. Các triệu chứng và dấu hiệu này xảy ra trong các giai đoạn được gọi là bùng phát hoặc đợt cấp. Những thời điểm khác được gọi là giai đoạn thuyên giảm – khi các triệu chứng biến mất hoàn toàn.

Tình trạng RA có thể ảnh hưởng đến một số cơ quan trong cơ thể. Các triệu chứng ở khớp của RA bao gồm:

Đau khớp
Sưng khớp
Cứng khớp
Mất chức năng khớp và biến dạng

Các triệu chứng có thể khác nhau từ nhẹ đến nặng. Điều quan trọng là không được bỏ qua các triệu chứng của bạn, ngay cả khi chúng xuất hiện và biến mất. Nhận biết các dấu hiệu ban đầu của RA sẽ giúp bạn và trung tâm y tế điều trị và quản lý nó tốt hơn.

Viêm khớp dạng thấp: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị | Vinmec

Viêm khớp dạng thấp gây triệu chứng khó chịu

Chẩn đoán viêm khớp dạng thấp

Chẩn đoán RA có thể mất thời gian và yêu cầu nhiều xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để xác nhận các phát hiện khi khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ có một số phương pháp để chẩn đoán RA.

Đầu tiên, họ sẽ hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh của bạn. Họ cũng sẽ thăm khám các khớp của bạn, bao gồm:

Tìm kiếm vị trí bị sưng tấy và mẩn đỏ
Kiểm tra chức năng khớp và phạm vi chuyển động
Chạm vào các khớp bị ảnh hưởng để kiểm tra nhiệt độ và trình trạng đau
Kiểm tra phản xạ và sức mạnh cơ bắp của bạn

Nếu họ nghi ngờ RA, rất có thể bạn có thể cần gặp chuyên gia là bác sĩ chuyên bệnh thấp.

Vì không có xét nghiệm đơn lẻ nào có thể xác nhận chẩn đoán RA, trung tâm y tế hoặc bác sĩ của bạn có thể sử dụng một số loại xét nghiệm khác nhau.

Họ có thể xét nghiệm máu của bạn để tìm một số chất như kháng thể hoặc kiểm tra nồng độ một số chất như chất báo hiệu phản ứng cấp tính. Đây có thể là dấu hiệu của RA và giúp hỗ trợ chẩn đoán.

Họ cũng có thể yêu cầu một số xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như siêu âm, chụp X-quang hoặc MRI.

Các xét nghiệm không chỉ cho biết tổn thương khớp đã xảy ra hay chưa mà còn cho biết mức độ nghiêm trọng của tổn thương.

Một số người bị RA cũng có thể nên đánh giá và theo dõi chức năng của các hệ thống cơ quan khác.

Xét nghiệm máu ở bệnh viêm khớp dạng thấp

Có một số loại xét nghiệm máu giúp bác sĩ xác định xem bạn có bị RA hay không. Các xét nghiệm này bao gồm:

Kiểm tra yếu tố dạng thấp (RF test). Xét nghiệm máu RF kiểm tra một loại protein được gọi là yếu tố dạng thấp. Yếu tố dạng thấp có nồng độ cao được cho là có liên quan đến các bệnh tự miễn, đặc biệt là RA.
Xét nghiệm kháng thể anti-CCP. Xét nghiệm này tìm kháng thể có liên quan đến RA. Những người có kháng thể này thường mắc bệnh. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người mắc RA có xét nghiệm dương tính với kháng thể này. Kháng thể anti-CCP đặc hiệu hơn cho RA so với kiểm tra yếu tố dạng thấp.
Xét nghiệm kháng thể kháng nhân (ANA). Xét nghiệm kháng thể kháng nhân kiểm tra hệ thống miễn dịch của bạn có sản xuất kháng thể hay không. Cơ thể của bạn có thể tạo ra kháng thể để đáp ứng với tình trạng khác nhau, bao gồm cả RA.
Tốc độ lắng của hồng cầu (ESR). Xét nghiệm ESR giúp xác định mức độ viêm trong cơ thể bạn. Kết quả cho bác sĩ biết liệu có bị viêm hay không. Tuy nhiên, nó không chỉ ra nguyên nhân gây ra viêm.
Xét nghiệm protein phản ứng C (C-reactive protein). Nhiễm trùng nặng hoặc tình trạng viêm đáng kể ở bất kỳ vị trí nào trong cơ thể có thể kích hoạt gan tạo ra protein phản ứng C. Nồng độ cao của dấu hiệu viêm này có thể liên quan đến RA.

Vì sao cần chủ động xét nghiệm máu tổng quát để phát hiện bệnh? | Vinmec

Xét nghiệm máu hỗ trợ chẩn đoán viêm khớp dạng thấp

Điều trị viêm khớp dạng thấp

Hiện nay không có cách chữa khỏi RA, nhưng có những phương pháp điều trị có thể giúp bạn kiểm soát nó.

Bệnh viêm khớp dạng thấp (RA) có thể khiến cả bệnh nhân và bác sĩ lo lắng khi họ tìm ra cách tốt nhất để điều trị các triệu chứng và làm chậm sự tiến triển bệnh.

Gần đây, những tiến bộ trong chiến lược điều trị đã mang lại kết quả tốt và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người bị viêm khớp dạng thấp. Trị liệu đích viêm khớp dạng thấp là phương pháp điều trị mà các bác sĩ chuyên khoa thấp khớp sử dụng để kiểm soát căn bệnh này một cách hiệu quả.

Phương pháp trị liệu đích giúp giảm triệu chứng hơn và tỷ lệ bệnh thuyên giảm cao hơn ở những người bị RA. Chiến lược điều trị bao gồm:

Thiết lập một mục tiêu theo dõi cụ thể để báo hiệu tình trạng bệnh thuyên giảm
Xét nghiệm chất báo hiệu giai đoạn cấp tính, theo dõi giám sát hàng tháng để đánh giá tiến độ điều trị và có kế hoạch quản lý
Thay đổi chế độ sử dụng thuốc ngay nếu hiệu quả điều trị không đạt.

Các phương pháp điều trị RA giúp kiểm soát cơn đau và kiểm soát phản ứng viêm, có thể thuyên giảm bệnh ở nhiều bệnh nhân. Giảm viêm cũng có thể giúp ngăn ngừa tổn thương thêm các cơ quan và khớp.

Phương pháp điều trị có thể bao gồm:

Sử dụng thuốc
Các biện pháp điều trị tại nhà
Thay đổi chế độ ăn uống
Các bài tập cụ thể

Bác sĩ sẽ nói chuyện với bạn để xác định kế hoạch điều trị tốt nhất cho trình trạng của bạn.

Đối với nhiều bệnh nhân, những phương pháp điều trị này giúp họ có một cuộc sống năng động và giảm nguy cơ biến chứng lâu dài.

Thường xuyên dùng thuốc giảm đau khi bị viêm khớp có tác hại gì?

Sử dụng thuốc giúp giảm triệu chứng viêm khớp dạng thấp

Thuốc trị viêm khớp dạng thấp

Có nhiều loại thuốc trong điều trị RA. Một số loại thuốc giúp giảm đau và viêm RA. Một số giúp giảm bùng phát và hạn chế tổn thương RA gây ra cho khớp của bạn.

Các loại thuốc không kê đơn sau đây giúp giảm đau và viêm trong thời gian bùng phát RA:

Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID)
Thuốc corticosteroid
Acetaminophen

Các loại thuốc sau đây có tác dụng làm chậm những tổn thương mà RA có thể gây ra cho cơ thể bạn:

Thuốc DMARDs. DMARDs hoạt động bằng cách ngăn chặn phản ứng của hệ thống miễn dịch trong cơ thể bạn. Điều này giúp làm chậm sự tiến triển của RA.
Thuốc sinh học. Các DMARDs sinh học thế hệ mới này nhắm mục tiêu tới tình trạng viêm chứ không phải ngăn chặn toàn bộ hoạt động của hệ thống miễn dịch. Chúng có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho những người không đáp ứng với các DMARDs truyền thống.
Thuốc ức chế Janus kinase (JAK). Đây là một nhóm thuốc mới thuộc DMARDs, giúp ngăn chặn các phản ứng miễn dịch nhất định. Đây là những loại thuốc mà bạn có thể sử dụng để giúp ngăn ngừa viêm và ngừng tổn thương khớp khi DMARDs và DMARDs sinh học không có tác dụng với bạn.