XÉT NGHIỆM KHÁNG THỂ COVID-19

Tổng quan

Xét nghiệm kháng thể COVID-19, còn được gọi là xét nghiệm huyết thanh, là một xét nghiệm máu được thực hiện để phát hiện xem bạn đã từng bị nhiễm SARS-CoV-2 hay chưa, loại vi rút gây ra bệnh coronavirus 2019 (COVID-19). Xét nghiệm kháng thể không thể xác định liệu bạn hiện có đang bị nhiễm vi rút COVID-19 hay không. Một số loại xét nghiệm kháng thể COVID-19 có thể cho biết bạn dương tính với kháng thể COVID-19 sau khi đã chủng ngừa COVID-19. Nhưng không nên sử dụng các xét nghiệm kháng thể để xem bạn đã có miễn dịch với COVID-19 hay không.

Kháng thể là các protein được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch của bạn để phản ứng với tình trạng nhiễm trùng. Hệ thống miễn dịch của bạn - bao gồm một mạng lưới tế bào, cơ quan và mô phức tạp - xác định các chất lạ trong cơ thể và giúp chống lại nhiễm trùng cũng như bệnh tật. Sau khi nhiễm vi-rút COVID-19, có thể mất từ ​​hai đến ba tuần để phát triển đủ kháng thể và được phát hiện trong xét nghiệm, vì vậy điều quan trọng là bạn không được thực hiện xét nghiệm quá sớm.

Các kháng thể có thể được phát hiện trong máu của bạn trong vài tháng hoặc hơn sau khi bạn khỏi bệnh COVID-19. Mặc dù các kháng thể này có thể cung cấp một số khả năng miễn dịch đối với vi rút COVID-19, nhưng hiện tại vẫn chưa có đủ bằng chứng để biết các kháng thể tồn tại trong bao lâu hay tình trạng nhiễm vi rút trong quá khứ có thể giúp bảo vệ bạn khỏi bị nhiễm lại hay không. Mặc dù hiếm gặp, có một số trường hợp được xác nhận và nghi ngờ là tái nhiễm. Các nghiên cứu về kháng thể COVID-19 cũng như các thành phần khác của hệ thống miễn dịch đang được tiến hành để tìm hiểu thêm về khả năng miễn dịch.

Các xét nghiệm kháng thể có thể phát hiện liên quan đến vi rút COVID-19:

• Kháng thể liên kết. Các xét nghiệm kháng thể này được lưu hành rộng rãi, giúp phát hiện xem liệu cơ thể bạn có bất kỳ kháng thể nào để đáp ứng với nhiễm COVID-19 hay không. Nhưng chúng không cho biết mức độ phản ứng miễn dịch hoặc hiệu quả như thế nào.

• Các kháng thể trung hòa. Chưa được phổ biến rộng rãi, một xét nghiệm mới hơn và nhạy hơn phát hiện một nhóm nhỏ các kháng thể có thể bất hoạt vi rút. Xét nghiệm này có thể được thực hiện sau khi bạn xét nghiệm dương tính với các kháng thể liên kết. Đó là một bước khác để tìm ra hiệu quả của các kháng thể của bạn trong việc ngăn chặn vi rút để giúp bảo vệ bạn khỏi tái nhiễm COVID-19.

Tại sao cần thực hiện

Xét nghiệm kháng thể cho COVID-19 có thể được thực hiện nếu:

• Trước đây bạn đã có các triệu chứng của COVID-19 nhưng chưa được xét nghiệm

• Bạn sắp thực hiện một thủ thuật y tế tại bệnh viện hoặc phòng khám, đặc biệt nếu trước đây bạn đã có xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 dương tính

• Trước đây, bạn đã từng bị nhiễm COVID-19 và muốn hiến huyết tương, một phần máu có chứa kháng thể giúp điều trị COVID-19 nặng ở những người khác

Nếu trẻ bị bệnh và bác sĩ nghi ngờ hội chứng viêm đa hệ ở trẻ em (MIS-C), xét nghiệm kháng thể có thể được chỉ định để giúp chẩn đoán MIS-C. Nhiều trẻ mắc MIS-C có kháng thể với COVID-19, cho thấy đã từng nhiễm coronavirus.

Nếu bạn muốn làm xét nghiệm kháng thể COVID-19, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc sở y tế địa phương. Việc bạn có đủ điều kiện để làm xét nghiệm hay không có thể phụ thuộc vào sự sẵn có của các xét nghiệm trong khu vực và hướng dẫn của sở y tế địa phương.

Rủi ro

Kết quả xét nghiệm kháng thể COVID-19 có thể không phải lúc nào cũng chính xác, đặc biệt nếu xét nghiệm được thực hiện quá sớm sau khi nhiễm hoặc chất lượng của quá trình xét nghiệm có vấn đề. Nhiều nhà sản xuất khác nhau vội vã đưa các xét nghiệm kháng thể ra thị trường mà không có sự kiểm tra chặt chẽ.

Xét nghiệm kháng thể COVID-19 có thể dẫn đến kết quả xét nghiệm dương tính giả hoặc âm tính giả:

• Kết quả dương tính giả. Kết quả xét nghiệm là dương tính, nhưng thực ra bạn không có kháng thể và trước đây bạn không bị nhiễm. Kết quả dương tính giả có thể mang lại cho bạn cảm giác an toàn sai lầm rằng bạn được bảo vệ khỏi vi rút COVID-19 - và ngay cả với kết quả dương tính thật, khả năng miễn dịch vẫn còn là nghi vấn.

• Kết quả âm tính giả. Bạn có kháng thể với vi-rút COVID-19, nhưng xét nghiệm không phát hiện ra chúng. Hoặc bạn được xét nghiệm quá sớm sau khi nhiễm bệnh và cơ thể bạn chưa có thời gian để phát triển các kháng thể.

Bạn cần chuẩn bị những gì

Bác sĩ hoặc trung tâm xét nghiệm của bạn sẽ cung cấp hướng dẫn về nơi đi xét nghiệm và cách thức xét nghiệm sẽ được thực hiện. Luôn luôn đeo khẩu trang trong quá trình đi thực hiện xét nghiệm.

Quá trình thực hiện

Để tiến hành xét nghiệm kháng thể COVID-19, thông thường chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ lấy mẫu máu bằng cách chích ngón tay hoặc bằng cách lấy máu từ tĩnh mạch trên cánh tay. Sau đó, mẫu máu được kiểm tra trong phòng thí nghiệm để xác định xem cơ thể bạn đã xuất hiện kháng thể chống lại vi rút COVID-19 hay chưa.

Xét nghiệm kháng thể COVID-19 có cho kết quả trong cùng ngày tại một số địa điểm. Những nơi khác có thể phải gửi mẫu xét nghiệm đến phòng thí nghiệm để phân tích, vì vậy kết quả có thể không ngay trong ngày.

Kết quả

Xét nghiệm kháng thể COVID-19 có cho kết quả:

• Dương tính. Xét nghiệm dương tính có nghĩa là bạn có kháng thể COVID-19 trong máu, điều này cho thấy bạn đã từng bị nhiễm vi rút. Có thể có kết quả xét nghiệm dương tính ngay cả khi bạn chưa từng có bất kỳ triệu chứng nào của COVID-19. Kết quả xét nghiệm dương tính giả có thể xảy ra. Có thể là xét nghiệm đã phát hiện ra các kháng thể đối với một loại coronavirus có liên quan tới virus COVID-19 hoặc chất lượng xét nghiệm có vấn đề.

• Âm tính. Xét nghiệm âm tính có nghĩa là bạn không có kháng thể COVID-19, vì vậy có thể bạn đã không bị nhiễm vi rút COVID-19 trong quá khứ. Vì cần thời gian để kháng thể phát triển, kết quả xét nghiệm âm tính giả có thể xảy ra nếu mẫu máu được lấy quá sớm sau khi bạn bắt đầu nhiễm. Trong một số trường hợp, xét nghiệm có thể có sai sót.

Những người đã mắc COVID-19 hoặc xét nghiệm dương tính với kháng thể không nên cho rằng họ đã được bảo vệ khỏi bị nhiễm COVID-19 một lần nữa. Các nhà nghiên cứu đang cố gắng xác định xem các kháng thể có mang lại một số khả năng miễn dịch đối với vi rút COVID-19 hay không, mức độ bảo vệ và khả năng miễn dịch có thể kéo dài bao lâu.

Cho đến khi biết thêm thông tin, ngay cả khi kết quả xét nghiệm của bạn cho thấy bạn có kháng thể COVID-19, hãy tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa - bao gồm đeo khẩu trang ở nơi công cộng, thường xuyên rửa tay và thực hành giữ khoảng cách - để tránh nguy cơ lây lan virus.