XƯƠNG SÊN

TỔNG QUÁT

Xương sên là gì?

Xương sên là một xương nhỏ ở mắt cá chân của bạn. Xương sên là xương lớn thứ hai ở mu bàn chân. Chỉ có xương gót chân là lớn hơn.

Xương sên sẽ tiếp xúc với xương chày (xương ống chân) và xương mác (xương bắp chân) để tạo thành khớp mắt cá chân của bạn.

Nếu bạn bị gãy xương sên, bạn có thể cần thực hiện phẫu thuật để phục hồi xương và vật lý trị liệu để giúp lấy lại sức mạnh và khả năng di chuyển.

Xương sên tương tự như tất cả các xương khác, có thể bị ảnh hưởng bởi chứng loãng xương.

CHỨC NĂNG

Xương sên có tác dụng gì?

Xương sên thực hiện một số công việc quan trọng, bao gồm:

• Hình thành khớp mắt cá chân của bạn.

• Hỗ trợ trọng lượng của cơ thể đặt lên chân của bạn.

• Di chuyển chân của bạn lên và xuống.

• Giữ thăng bằng bằng cách di chuyển mu bàn chân sang bên.

• Ổn định vòm bàn chân của bạn.

• Hỗ trợ các dây chằng ở mắt cá chân, gót chân và bàn chân của bạn.

GIẢI PHẪU HỌC

Xương sên nằm ở đâu?

Xương sên nằm trong mắt cá chân của bạn, hướng về phía sau bàn chân. Đó là điểm mà hai xương ở cẳng chân - xương chày và xương mác – tiếp cận với bàn chân của chúng ta.

Xương sên trông như thế nào?

Xương sên có hình yên ngựa. Nó có hai đầu loe ra phía dưới và một đường gờ hình vòm ở giữa. Nó được bao phủ bởi một lớp sụn có tác dụng giống như một tấm đệm, bộ giảm sốc và chất bôi trơn để giúp mắt cá chân của bạn cử động trơn tru.

Không giống như nhiều xương khác, xương sên không kết nối với bất kỳ cơ nào.

Xương sên có ba phần:

• Đầu xương sên: Đầu kết hợp với xương chậu ở phía sau bàn chân của bạn.

• Thân xương sên: Vòm cong - đôi khi được gọi là trochlea - gặp xương chày và xương mác của bạn để tạo thành khớp mắt cá chân.

• Cổ xương sên: Cổ là vị trí nối đầu và thân của xương sên lại với nhau. Nó cong xuống và hướng vào bên trong bàn chân của bạn.

Xương sên có kích thước bao nhiêu?

Xương sên có kích thước khá nhỏ. Hầu hết xương sên của người lớn dài khoảng 2 inch.

TÌNH TRẠNG VÀ RỐI LOẠN

Những tình trạng và rối loạn phổ biến ảnh hưởng đến xương sên là gì?

Các vấn đề phổ biến nhất ảnh hưởng đến xương sên là gãy xương và loãng xương.

Gãy xương sên

Bạn có thể bị gãy xương sên khi bị chấn thương như té ngã hoặc tai nạn xe hơi. Một số người cũng bị gãy xương sên khi chơi thể thao. Các triệu chứng của gãy xương bao gồm:

• Đau đớn.

• Sưng tấy.

• Khu vực da trở nên mềm hơn.

• Đi lại khó khăn.

• Bầm tím hoặc đổi màu da.

• Dị dạng hoặc vết sưng bất thường xuất hiện trên cơ thể bạn.

Hãy đến phòng cấp cứu ngay lập tức nếu bạn vừa trải qua một chấn thương hoặc nghĩ rằng mình bị gãy xương.

Loãng xương

Loãng xương làm suy yếu xương, khiến chúng dễ bị gãy đột ngột và bất ngờ. Nhiều người không biết mình bị loãng xương cho đến khi nó khiến họ bị gãy xương. Thường không có các triệu chứng rõ ràng.

Phụ nữ và người lớn trên 50 tuổi có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cao hơn. Nói chuyện với bác sĩ về việc thực hiện kiểm tra mật độ xương có thể ngăn ngừa loãng xương trước khi nó gây ra gãy xương.

Các vấn đề phổ biến khác có thể ảnh hưởng đến xương sên của bạn bao gồm:

• Viêm khớp bàn chân và mắt cá chân.

• Hội chứng ống cổ chân.

• Hoại tử vô mạch (hoại tử xương).

Những xét nghiệm nào được thực hiện trên xương sên?

Xét nghiệm phổ biến nhất được thực hiện để kiểm tra sức khỏe của xương là kiểm tra mật độ xương. Đôi khi nó được gọi là quét DEXA hoặc DXA. Kiểm tra mật độ xương đo mức độ chắc khỏe của xương bằng tia X nồng độ thấp. Đó là một cách để đo lường sự mất xương khi chúng ta già đi.

Nếu bạn đã gặp phải chấn thương, bác sĩ có thể cần thực hiện các xét nghiệm hình ảnh, bao gồm:

• Chụp X-quang.

• Hình ảnh Cộng hưởng Từ (MRI).

• Chụp cắt lớp.

Các phương pháp điều trị phổ biến cho xương sên là gì?

Thông thường, xương sên của bạn sẽ không cần điều trị trừ khi bạn bị gãy xương hoặc chấn thương khác ở mắt cá chân. Bạn có thể cần điều trị nếu được chẩn đoán mắc chứng loãng xương.

Điều trị gãy xương sên

Cách điều trị gãy xương phụ thuộc vào loại gãy và nguyên nhân gây ra nó. Bạn sẽ cần một số biện pháp giúp bất động - như nẹp hoặc bó bột - và có thể cần phẫu thuật để sắp xếp lại xương của bạn về đúng vị trí của nó và cố định xương tại chỗ để xương có thể lành lại.

Điều trị loãng xương

Điều trị loãng xương có thể bao gồm tập thể dục, bổ sung vitamin và khoáng chất và thuốc.

Tập thể dục và uống thuốc bổ sung thường là tất cả những gì bạn cần để ngăn ngừa loãng xương. Bác sĩ của bạn sẽ giúp phát triển một kế hoạch điều trị được tùy chỉnh cho mỗi người cũng như sức khỏe xương của bạn.

CHĂM SÓC

Giữ cho xương sên của bạn khỏe mạnh

Tuân theo một chế độ ăn uống và kế hoạch tập thể dục phù hợp, đồng thời đến gặp bác sĩ để khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe xương của mình. Nếu bạn trên 50 tuổi hoặc có tiền sử gia đình bị loãng xương, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc xét nghiệm mật độ xương.

Thực hiện theo các mẹo an toàn chung sau để giảm nguy cơ chấn thương:

• Luôn luôn đeo dây an toàn.

• Mang thiết bị bảo hộ phù hợp cho tất cả các hoạt động và thể thao.

• Đảm bảo nhà và không gian làm việc của bạn không có sự lộn xộn có thể ảnh hưởng đến bạn hoặc những người khác.

• Luôn sử dụng các dụng cụ hoặc thiết bị thích hợp ở nhà để tiếp cận các đồ vật. Không bao giờ đứng trên ghế, bàn hoặc mặt bàn.

• Thực hiện theo một chế độ ăn và kế hoạch tập thể dục sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe xương tốt.

• Sử dụng gậy hoặc khung tập đi nếu bạn đi lại khó khăn hoặc tăng nguy cơ té ngã.

LƯU Ý

Xương sên là một xương nhỏ có vai trò rất lớn đối với khả năng đi, đứng và di chuyển của bạn. Có thể mất nhiều thời gian để hồi phục hơn và có nguy cơ biến chứng cao hơn các xương khác, vì vậy hãy đến gặp bác sĩ ngay khi bạn nhận thấy bất kỳ cơn đau hoặc các triệu chứng khác ở mắt cá chân. Hãy đến phòng cấp cứu ngay lập tức nếu bạn vừa trải qua một chấn thương.

Nói chuyện với bác sĩ về nguy cơ loãng xương của mình và hỏi họ về những cách bạn có thể thực hiện để hỗ trợ xương khi chúng ta già đi.